Tại sao cúng cả năm không bằng Rằm tháng Giêng?

Dân gian có câu: “Lễ quanh năm không bằng Rằm tháng Giêng”, cho thấy tầm quan trọng của ngày lễ này trong tâm thức người Việt.Rằm tháng Giêng là ngày Vía Phật, là ngày Rằm đầu tiên trong năm mới. Tất cả những may mắn nhất của năm mới đều ở ngày này. Trong bài viết hôm nay, hãy cùng AIVA đi tìm hiểu rõ hơn về quan niệm này bạn nhé!

cúng cả năm không bằng rằm tháng giêng
cúng cả năm không bằng rằm tháng giêng

NGÀY RẰM THÁNG GIÊNG LÀ NGÀY GÌ ?

Theo nhiều nghiên cứu thì ngày rằm Tháng Riêng chính là ngày 15 tháng 1 Âm lịch. Ngày này còn được gọi với tên gọi là Tết Nguyên Tiêu, Tết Thượng Nguyên. Đây là một ngày đầu tiên của năm mới theo lịch Âm lịch người Việt. Theo tiếng hán thì tên Nguyên Tiêu chỉ đêm rằm đầu tiên của một năm mới.

Thông thường thì vào những ngày này người Việt thường có sự chuẩn bị làm một mâm lễ thịnh soạn chu đáo để dâng tổ tiên và các vị thần linh với mong muốn cầu một năm mới bình an cho cả gia đình. Bên cạnh đó, mọi người cũng thường đi chùa lễ Phật để cầu mong cho một năm an lành cho bản thân và gia đình.

lễ cả năm không bằng rằm tháng giêng
lễ cả năm không bằng rằm tháng giêng

Tương truyền ngày rằm tháng riêng là một ngày đẹp nhất trong năm. Mọi may mắn đều quy tụ trong ngày này. Trong nhiều văn sách tục thờ cúng của gia đình Việt có đưa ra trong ngày rằm tháng giêng này thì Đức Phật giáng lâm tại các chùa để chứng độ lòng thành của các Phật tử.

Ngày mùng 1 là ngày đầu tháng nhưng đêm lại tối đen; còn ngày rằm lại có trăng sáng sủa. Trong một năm, ngày rằm đầu tiên là rằm tháng giêng nên người ta mới rủ nhau đi chùa.

Theo đó, lễ Thượng nguyên còn có một cái tên cũ hơn là Tết Trạng nguyên. Tương truyền vào những ngày này nhà vua có hội họp với các ông trạng nguyên để thiết đãi tiệc và mời vào vườn thượng uyển thăm hoa ngâm thơ. Tết cũng có một tên gọi khác là Tết Nguyên tiêu. Dịp này, ban đêm ở kinh thành xưa và các nơi có chăng đèn, kết hoa.

Theo đó, lễ Thượng nguyên là ngày vía Thiên quan đại đế (lễ Thiên quan tứ phước) để tạ ơn vị thần này đã làm cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt và là ngày cầu phước, cầu tài lộc và cầu an sau mùa gặt trước Tết Nguyên đán.

cúng cả năm không bằng Rằm tháng Giêng
cúng cả năm không bằng Rằm tháng Giêng

VÌ SAO “CÚNG CẢ NĂM KHÔNG BẰNG RẰM THÁNG GIÊNG”

Rằm tháng Giêng được xem là một ngày linh thiêng. Ngày này còn được gọi là Tết Nguyên Tiêu và  hay còn gọi là Tết Nguyên “Nguyên” là thứ nhất, “tiêu” là đêm có nghĩa là đêm rằm đầu tiên của năm mới. Mọi người những gì khởi đầu của một năm cũng cực kì quan trọng. Nhiều người cũng chia sẻ là mọi điều may mắn sẽ hợp nhất vào trong ngày này.

Theo nguồn gốc của ngày Rằm Tháng Giêng thì dân gian có nhiều giải thích có thể kể đến như là đây là ngày bắt đầu từ việc đồng áng. Sau ngày rằm tháng giêng này hàng năm sẽ bắt đầu công việc đồng áng. Bà con nông dân ở các nơi khác đều chuẩn bị cho công việc đồng áng. Trước khi xuống đồng, họ làm lễ để tỏ lòng nhớ ơn tổ tiên, cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.

lễ cả năm không bằng rằm tháng giêng
lễ cả năm không bằng rằm tháng giêng

Theo như thông tin khác có thể kể thì ngày rằm tháng giêng bắt nguồn từ hoạt động Phật thuyết Pháp vào ngày này. Những người theo đạo Phật vào ngày này sẽ tưởng nhớ đến đức Phật. Họ tin rằng đây là đêm mà đức Phật giáng lâm nên rằm tháng Giêng thường là dịp người người đi chùa cầu an, cầu may, cúng sao giải hạn…

Thông thường việc cúng lễ trong ngày này thường được tổ chức tài Chùa. Chính vì thế vào ngày này bạn sẽ thấy người Việt thường đi lễ Phật để mong cầu một năm an lành cho bản thân và gia đình. Hoặc nhiều nơi sẽ cùng gia đình tụ tập quây quần với nhau ở nhà thời họ và gặp mặt ăn uống trong đầm ấm.

Có nhiều ghi chép cổ kể lại thường vào ngày rằm tháng riêng này chính là thời điểm cho những nhà giàu ngày xưa. Họ sẽ tiếp tục ăn tết thưởng mai đào nở muộn. Chính vì thế trong tâm thức của người Việt ngày rằm tháng giêng có ý nghĩa quan trọng không kém gì ngày Tết Nguyên Đán.

cúng cả năm không bằng rằm tháng giêng
cúng cả năm không bằng rằm tháng giêng

Trong những ngày này tùy vào điều kiện kinh tế của từng gia đình mà mỗi vùng miền sẽ có những mâm cỗ cúng khác nhau. Mỗi mâm cỗ dâng lên nhưng thể hiện lòng tấm lòng thành kính đối với Phật, thánh, ông bà, tổ tiên.

cúng cả năm không bằng Rằm tháng Giêng
cúng cả năm không bằng Rằm tháng Giêng

Theo phong tục truyền thống trước đây vào đêm 15/1 âm lịch, nơi đâu cũng treo đèn, kết hoa, ngâm thơ, bình thơ và thực hiện các nghi lễ cúng rằm tháng Giêng. Mặc dù hiện nay đã hạn chế rất nhiều, nhưng phong tục đêm rằm tháng Giêng đã trở thành nét sinh hoạt văn hoá truyền thống mang đậm chất thơ của dân tộc.

>>> Lễ cúng ông Công ông Táo cần chuẩn bị những gì?

CÚNG RẰM THÁNG GIÊNG GIỜ NÀO TỐT ? 

Theo như phong tục xưa truyền lại thì việc cúng rằm tháng giêng tốt nhất nên cúng vào chính Rằm tức ngày 15 là tốt nhất. Thời điểm ngày chính là thời điểm trăng sáng nhất đầu năm và theo quan niệm đó thời gian này Đức Phật giáng lâm, gia ân độ trì chúng sinh, thành tâm cầu khấn ắt sở cầu như nguyện, cả năm bình an, may mắn.

cúng cả năm không bằng rằm tháng giêng
cúng cả năm không bằng rằm tháng giêng

Giờ đẹp cúng rằm tháng Giêng Quý Mão 2024 vào ngày chính Rằm 15/1: Giờ Ngọ (11h-13h); Giờ Thân (15h-17h); Giờ Dậu (17h-19h).

Tuy nhiên, không phải gia đình nào cũng có điều kiện để tổ chức lễ cúng rằm tháng Giêng đúng ngày. Nhiều chuyên gia cho rằng, gia chủ không nhất thiết phải cùng rằm tháng Giêng vào đúng ngày 15 âm lịch, có thể cúng sớm từ ngày 14 nhưng không được cúng sau. Quan trọng nhất là thành tâm. Thời gian cúng rằm tháng Giêng có thể là từ sáng sớm ngày 14/1 âm lịch đến trước 19h ngày 15/1 âm lịch.

>>> Nguồn gốc và ý nghĩa của ngày Rằm và Mồng 1 trong văn hóa Việt

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *